Trang Nhà  |  Tìm Nhà  |  Thị trường  |  Kiểm Tra  |  Mortgage  |  Mua Nhà  |  Bảo hiểm  |  Chủ nhà nên biết  |  Bán Nhà  |  Tài Liệu Khác  |  Máy Tính  |  Liên Kết

Kinh nghiệm sử dụng điện nhà: mất trung hòa và lỏng mối nối điện.

Có bao giờ ánh đèn trong nhà bạn nhảy lambada theo máy giặt chưa?  Nếu có, bài viết này giúp  trả lời thắc mắc trên của bạn.

Vào khoảng năm 2006, ban đầu, mỗi khi máy sưởi phát hành là đèn nhà tôi hơi mờ đi. Tôi kiểm tra quạt lò sưởi, động cơ không nóng lắm.

Điện thoại cho thợ lò sưởi thì họ trả lời cũng không rõ ràng,  phải tới tận nơi xem mới được. Phần ngại tốn tiền mà không giải quyết được gì, nên tôi không mời họ nữa.

Có người mách tôi nên thay cầu dao chính lên cỡ lớn hơn vì sợ bị qúa tải. 

Dần dần khi máy giặt chạy, đèn cũng bị mờ. Rồi microwave không hoạt động được nữa. Tôi tính mua cái khác cho rồi. Đo điện thế hai ổ cắm trong bếp, tôi thấy một cao hơn, một thấp hơn 110 vôn.
Tôi đi thư viện mượn sách đọc mới biết rằng không như ở Việt Nam, ở đây, điện vào nhà gồm 2 pha lệch nhau 180 độ̣, và một dây trung hòa ( 120/240 VAC Single Split Phase Syste).  Các ổ cắm thì một pha và một trung hòa, có điện 110 vôn. Còn bếp điện thì nối với cả hai pha ứng với 220 vôn. Trong nhà bếp, ổ cắm hai pha (kitchen split receptacle) mỗi lỗ nối với mỗi pha khác nhau. Như vậy, trường hợp này rõ ràng là không cân pha , do mất trung hòa (earth neutral). Tôi mua một kẹp điện bằng đồng về kẹp thêm vào dây nối đất (ground)  chỗ gần đồng hồ nước. Nhưng vẫn không thấy gì khá hơn.
Tôi điện cho Toronto Hydro. Thợ đến kiểm tra nhưng cũng chưa phát hiện gì.

Có lần , khi mở microwave lên, vài đèn trong nhà vụt tắt.  Hai báo khói bị hư.  Ổ cắm điện máy vi tính bị đứt cầu chì và cháy nám đen luôn.  Cũng may mà chưa bị hư hỏng nặng. Tôi gửi hai báo khói này về nhà sản xuất, họ gửi đền cho hai cái mới.
Lần này thợ Toronto Hydro kiểm tra kỹ lưỡng hơn.  Họ cũng chưa phát hiện gì mới. Trước khi ra về, họ yêu cầu tôi mở hết các thiết bị của nhà lên, và đo cường độ dòng điện  các dây lại lần nữa. Bây giờ họ phát hiện ra dòng điện không về dây neutral của hệ thống. Họ nối điện từ nhà hàng xóm vào điện kế nhà tôi, thì điện ổn định.
Thế là đã tìm ra nguyên nhân : mất neutral của hệ thống trước khi vào nhà tôi.  
Hơn tuần sau, Toronto Hydro đào lề đường trước nhà tôi lên, sửa chữa mối trung hòa và gắn điện kế lại như cũ.

Sau đó, không còn trục trặc gì về điện nữa.

Có thể giải thích đơn giản như sau: dây neutral N là dây tải điện về nguồn, còn dây ground G dẫn điện xuống đất khi dây nóng L1 hoặc L2 chạm vào vỏ thiết bị. Xin nhắc lại, chỉ tại main panel, neutral N và ground G mớ́i nối với nhau. Còn các sub panel, không được nối chung, mà phải tách neutral N khỏi ground G.

Khi bị mất trung hòa (open neutral ), dòng điện trong dây nóng không có đường về trung hòa của nguồn biêń thế, nên một ít qua dây tiếp đất (ground) của main panel, rồi theo dây ground về trung hòa của biến thế; còn lại dồn sang dây nóng kia, nên toàn bộ hệ điện trong nhà vụt lên 240 volts. vì hai dây nóng nối với nhau. Đèn của dây nhẹ tải thì qúa sáng, còn dây kia , do tải nhiều hơn, lại mờ .

Để sửa chữa, trong nhà thì kiểm tra ngay main panel, độ chặt của các mối nối dây trung hòa từ nguồn vào, và từ các ổ lấy điện vào thanh trung hòa. Nếu vẫn còn hư, là do mất trung hoà của đường dây ngoài nhà, phải gọi thành phố.

Vào tháng 7 năm 2011, điện nhà tôi lại bị lẹt xẹt như có sét đánh trên đường dây, không theo quy luật nào, lúc ngày , lúc đêm, dù có mở nhiều hay ít máy. Tôi cũng đã cẩn thận mua hai bộ ổn áp cho dàn TV và vi tính, nhưng cứ nghe ổn áp rột rẹt lại càng thấy lo thêm. Nguyên nhân biết là lỏng ở các mối nối điện, nhưng làm sao tìm ra ? Tôi nhờ thợ mở bảng điện ra, siết lại các vít điện, ráp thêm cầu chì, tránh không ráp hai đầu dây vào một cầu chì. Chúng tôi có thấy một đầu dây trung trính màu trắng, bị cháy hết cao su chừng 1", nhưng thấy dây không còn dư, không cắt bỏ, mà vẫn để như vậy.
Có người yêu cầu siết lại tất cả các ổ lấy điện, nhưng nhìn không thấy bị cháy xém, nên tôi chần chừ chưa làm.
Tôi email cho Toronto Hydro hôm thứ sáu, không thấy trả lời. Sáng thứ hai điện thoại thì đêm thứ hai họ đến, có một xe pick up và 2 xe Hi-Ranger. Đầu tiên, họ xuống kiểm tra các mối nối trong đường ngầm, đo dòng điện các pha, rồi đo dòng điện trước đồng hồ . Kết luận, cần kiểm tra lại tiếp đất như lần trước. Nhưng lần này họ không nối điện từ nhà hàng xóm vào nhà tôi nữa, vì không an toàn.
Chờ một tuần, chưa thấy họ làm , tôi lại gọi nữa. Ba ngày sau, chỉ có một xe Hi-Ranger đến. Lần này, người thợ kiểm tra trước đồng hồ điện. Kết qủa tốt, nên vào xem bảng điện trong nhà. Ông ta phát hiện ra vít xiết các đầu dây trung tính mầu trắng đều chưa chặt, nên xiết lại hết. Riêng thanh nối với nguồn trung tính bị lờn, phải cầu nối sang vị trí khác.
Nhiều nhà sản xuất yêu cầu phải kiểm tra xiết lại các mối nối sau mỗi sáu tháng, nhưng nhà tôi có lẽ 30 năm rồi , chưa bao giờ làm cả.

Nguyễn Viết Tốn.